Γιώργος Τούγιας 1922-1994

Γιώργος Τούγιας (ἀνάκλησις και η ανάκληση της αφαίρεσης)

«Τα έργα της ζωγραφικής αφαίρεσης πραγματοποιούν αναγωγές χωρίς αυστηρούς πολιτισμικούς σχηματισμούς, δημιουργώντας εικόνες σε ρευστότητα και ακυρώνοντας σταδιακά το εκλογικευμένο βλέμμα. Με τον τρόπο αυτό προκύπτουν “επεισόδια” πνευματικής αφύπνισης η οποία προκαλείται από ένα εξαιρετικά πυρηνικό, έως και πρωτόγονο, κάλεσμα. Ακατάληπτοι ψίθυροι “προς ἀνάκλησιν θεῶν” (Θουκιδίδης,Ἱστορίαι 7.71.3) μετουσιώνονται σε φωνητικές εικόνες, οι οποίες παράγονται με χρωστικές πάνω στο ζωγραφικό υπόβαθρο, ως ακανόνιστες γραφές, που παραδίδουν την τέχνη σε ανήμερα δάχτυλα. Μία ζωγραφική όμοια με απεύθυνση στο θεϊκό που κατοικεί στα εσώτερα προσπαθώντας αδιάκοπα να κατευνάσει την εσωτερική ανησυχία, προκειμένου να δοθεί παράταση σε στιγμές ηρεμίας, καθώς ο χώρος απλώνεται στο άπειρο, πλήρης κενού. Ωστόσο βαθμιαία, σαν από ανάγκη, έρχεται το πλήρωμα του χρόνου οι εικόνες να αποκτήσουν διαστάσεις. Ανακαλείται λοιπόν το αδιαμόρφωτο χάριν κανονικότητος και παράγονται δομές, είτε από τις σχέσεις των σημείων, είτε από τον τρόπο με τον οποίο ενώνονται αυτά μεταξύ τους. Ο νέος αυτός τόπος ορίζεται από αρχές και εκείνος που τις εφαρμόζει αναδεικνύεται σε κατασκευαστή, τέκτονα και δημιουργό.

»Ο Γιώργος Τούγιας τη δεκαετία του ‘60 δημιουργεί έργα που παράγουν ένα ιδιαίτερο και ουσιαστικό προσωπικό ιδίωμα αφαίρεσης, αποτέλεσμα μιας μύχιας έκφρασης, που παίρνει τη μορφή ανοιχτής επίκλησης. Ο Τούγιας στη συνέχεια ανακάλεσε αυτή την καλλιτεχνική πρακτική, αποφασίζοντας να σχεδιάσει τον ζωγραφικό του κόσμο με αρχιτεκτονικούς όρους, κριτικά και με λεπτή ειρωνία. Τα έργα που παράγονται είναι αυστηρά γεωμετρικά. Έχουν καθαρά περιγράμματα και οι ευθύγραμμες και στενές διαδρομές περιγράφουν εκείνο ακριβώς το σχεδιαστικό γεγονός της απόλυτης ηρεμίας και ακινησίας. Τη δεκαετία του ‘70, σε μία περίοδο έντονου πειραματισμού αναφορικά στη σχέση του καλλιτέχνη με των μέσων του, πραγματοποίησε έξοδο από το τελάρο κάτι που σήμανε τον “σχεδιασμό¨ του έργου στο στον καθαυτό τρισδιάστατο χώρο.

»Ο Γιώργος Τούγιας αναμφίβολα υπήρξε πρωτοπόρος, κατανοώντας πλήρως την αφαίρεση ως διαδικασία ανάκλησης και παρέμεινε πρωτοπόρος, καθώς ανακαλώντας τις καλλιτεχνικές του πρακτικές υπηρέτησε τη δημιουργία και όχι την πρωτοπορία».
Νίκος Μυκωνιάτης , Σεπτέμβριος 2018

Διάρκεια: 17.10–31.12
Ώρες λειτουργίας: Καθ/νές 08.00–20.00 Σα. 08.00–14.00

Συνεργασία: Διεύθυνση Βαφοπουλείου & Πνευματικών Ιδρυμάτων, Τμήμα Βαφοπουλείου Πνευματικού Κέντρου